Bơm trợ lực lái HD Trago HD320 | Phụ tùng Hyundai

Cấu tạo của bơm trợ lực lái HD Trago HD320 bao gồm các thành phần chính sau

1. Vỏ bơm (Housing):

   • Làm từ vật liệu chịu lực cao, bảo vệ các bộ phận bên trong.

   • Có các cổng kết nối dẫn dầu trợ lực vào và ra.

2. Bánh răng hoặc rotor:

   • Bánh răng ăn khớp hoặc rotor quay để tạo áp suất dầu.

   • Đóng vai trò quan trọng trong việc bơm dầu qua hệ thống trợ lực.

3. Van điều áp (Pressure Relief Valve):

   • Điều chỉnh áp suất dầu trợ lực để đảm bảo hoạt động ổn định.

   • Giúp tránh hiện tượng quá áp gây hư hỏng hệ thống.

4. Trục truyền động:

   • Kết nối với động cơ hoặc dây đai truyền động.

   • Chuyển động quay để vận hành bơm.

5. Bộ làm kín (Seals):

   • Ngăn rò rỉ dầu tại các điểm kết nối.

   • Đảm bảo áp suất bên trong bơm ổn định.

6. Buồng dầu (Chamber):

   • Lưu trữ và dẫn dầu trợ lực trong quá trình hoạt động.

7. Bạc đạn (Bearings):

   • Hỗ trợ trục quay trơn tru, giảm ma sát và tăng tuổi thọ cho bơm.

Nguyên lý hoạt động 

Nguyên lý làm việc của bơm trợ lực lái HD Trago HD320 được thực hiện hoàn toàn dựa vào chuyển động quay của động cơ. Khi động cơ khởi động, trục truyền động hoặc dây đai sẽ dẫn động bơm trợ lực, khiến các bánh răng (hoặc rotor) bên trong bơm quay. Quá trình quay này tạo ra vùng áp suất thấp trong buồng hút, hút dầu trợ lực từ bình chứa vào bên trong bơm. Tiếp đó, dầu được nén lại khi di chuyển giữa các kẽ hở của bánh răng hoặc các cánh rotor, nhờ vậy áp suất của dầu tăng lên đáng kể. Dầu dưới áp suất cao sau đó được đẩy qua ống dẫn lên đến hộp trợ lực lái (steering gear). Khi người lái đánh vô lăng, hệ thống van bên trong hộp trợ lực sẽ phân phối lượng dầu áp suất vào hai bên piston tương ứng, hỗ trợ lực đẩy để đẩy bánh lái hướng theo ý muốn, nhờ thế mà việc điều khiển trở nên nhẹ nhàng và dễ dàng hơn rất nhiều. Đồng thời, van điều áp tích hợp bên trong bơm cũng đảm bảo áp suất luôn ở mức ổn định, tránh tình trạng quá áp làm hỏng các chi tiết. Nhờ cấu tạo kín khít và nhóm van điều chỉnh chính xác, bơm trợ lực HD Trago HD320 đảm bảo cung cấp dầu liên tục, giúp hệ thống lái vận hành mượt mà, êm ái và bền bỉ.

Chẩn đoán các lỗi thường gặp ở Bơm trợ lực lái

1. Vô lăng nặng, khó bẻ lái

   • Triệu chứng: Khi khởi động xe hoặc đi ở tốc độ thấp (đỗ xe, cua gấp), vô lăng rất nặng, gần như không có trợ lực. Khi xe chạy nhanh hơn, có thể cảm giác nhẹ hơn nhưng vẫn không mượt mà.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Mức dầu trợ lực (dầu thủy lực) quá thấp hoặc cạn.

     • Dầu trợ lực bị bẩn, chứa cặn bã, làm kẹt van hoặc cánh bơm.

     • Bơm trợ lực bị mòn bánh răng, rotor hoặc vòng làm kín (seals) bị hở, mất áp suất.

     • Dây đai dẫn động bơm lỏng hoặc bị mòn, trượt gây không đủ tốc độ quay.

   • Cách kiểm tra:

     1. Kiểm tra mức dầu trong bình chứa và màu dầu (dầu mới thường trong, màu hồng nhạt; dầu bẩn sẽ đục, sẫm màu).

     2. Vặn vô lăng khi máy nổ, nghe tiếng kêu rít hoặc tiếng gõ kim loại ở vùng bơm.

     3. Kiểm tra độ chặt của dây đai dẫn động, phát hiện vết mòn, trượt.

     4. Tháo bơm kiểm tra độ hao mòn của bánh răng/rotor và tình trạng ron, seals.

2. Tiếng kêu rít hoặc gõ trong khi đánh lái

   • Triệu chứng: Khi đánh vô lăng, đặc biệt ở góc lái lớn (xoay vô lăng hết góc), có tiếng kêu rít “sì sì” hoặc tiếng gõ “cộp cộp” phát ra từ khu vực bơm trợ lực.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Dầu trợ lực bị nhiễm bẩn, tạo ra bọt hoặc cặn làm kẹt van, dẫn đến áp suất không ổn định.

     • Lõi bên trong bơm (bánh răng, rotor) bị mài mòn, khe hở tăng quá mức, sinh ra kêu gõ.

     • Ống dẫn dầu hoặc đường ống thủy lực bị lỏng, rò rỉ, hút hơi vào hệ thống, gây tiếng kêu hút khí.

     • Puli (buli) bơm hoặc dây đai bị nứt, lệch tâm, khi quay sẽ tạo ra tiếng kêu rít.

   • Cách kiểm tra:

     1. Kiểm tra màu và độ trong của dầu, nếu đục hoặc có bọt thì cần xả và thay dầu mới.

     2. Kiểm tra đường ống, mối nối, xem có vết rò rỉ khí hay dầu.

     3. Làm sạch hoặc thay lọc dầu trợ lực (nếu có).

     4. Tháo hộp bơm, vặn tay quay thử bánh răng/rotor để kiểm tra độ mòn và khe hở bất thường.

3. Rò rỉ dầu trợ lực

   • Triệu chứng: Xuất hiện vết dầu dưới gầm xe, quanh bơm trợ lực hoặc ở vị trí ống dẫn dầu, khớp nối. Vô lăng đôi khi vẫn nhẹ nhưng mức dầu liên tục xuống nhanh.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Ron cao su (seal, gasket) bị lão hóa, nứt gãy.

     • Mối nối ống dẫn dầu bị lỏng, không kín.

     • Vỏ bơm bị rạn nứt (ít gặp nhưng có thể do va đập mạnh).

   • Cách kiểm tra:

     1. Dừng xe và quan sát vùng quanh bơm, các mối nối ống để xác định điểm rò.

     2. Lau sạch dầu xung quanh, khởi động máy, đánh lái qua lại để xem vết dầu mới chảy ra từ đâu.

     3. Thay ron, siết lại hoặc thay ống dẫn dầu nếu cần.

4. Dầu trợ lực bị bọt, nhũ hóa

   • Triệu chứng: Dầu mẫu quan sát trong bình chứa xuất hiện bọt khí hoặc màu đục, nhũ hóa, khả năng thêm nhiệt và ma sát cao. Kết quả là độ bền áp suất giảm.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Hệ thống hút phải không khí do ống dẫn hoặc khớp nối không kín.

     • Mức dầu quá thấp, bơm không đủ dầu để kín buồng.

     • Nhiệt độ dầu tăng cao (dầu quá cũ hoặc định kỳ thay dầu lâu), làm mất độ nhớt, dễ tạo bọt.

   • Cách kiểm tra:

     1. Mở nắp bình chứa, quan sát bọt nổi lên khi máy nổ.

     2. Kiểm tra kỹ các khớp nối, ống dẫn dầu xem có vết rò hút khí.

     3. Thay dầu trợ lực nếu đã lâu không thay hoặc nếu dầu bị ô nhiễm.

     4. Đảm bảo hệ thống làm mát động cơ không quá nóng, tránh làm dầu trợ lực bị tăng nhiệt độ đột ngột.

5. Áp suất dầu không ổn định, có hiện tượng rung mạnh

   • Triệu chứng: Vô lăng khi quay sẽ có hiện tượng rung lắc, giật giật nhẹ, cảm giác trợ lực không đều, lúc nhẹ lúc nặng.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Van điều áp trong bơm hoạt động không chính xác, không giữ được mức áp ổn định.

     • Bơm bị mòn bên trong: bánh răng/rotor không kín, dẫn đến áp suất đầu ra thay đổi.

     • Ống hút bị tắc một phần, làm dầu không đều, có lúc thiếu dầu.

   • Cách kiểm tra:

     1. Dùng đồng hồ đo áp suất dầu vào/ra bơm để kiểm tra dao động áp suất.

     2. Kiểm tra vệ sinh bộ lọc, đường ống hút, tránh tắc nghẽn.

     3. Tháo bơm, kiểm tra khoang bơm và van điều áp; nếu van hỏng cần thay thế hoặc sửa chữa.

6. Máy nổ lớn, bơm nóng nhanh

   • Triệu chứng: Vùng quanh bơm và dây đai nóng hơn bình thường sau thời gian chạy ngắn, kèm theo tiếng kêu bất thường.

   • Nguyên nhân có thể:

     • Dầu quá cũ hoặc không đúng chủng loại, dẫn đến ma sát cao.

     • Bánh răng hoặc rotor và vỏ bơm mòn sát nhau quá chặt, ma sát tăng.

     • Trục bơm bị lệch, bạc đạn hỏng, làm cho trục quay không trơn tru.

   • Cách kiểm tra:

     1. Đo nhiệt độ bề mặt bơm sau khi chạy khoảng 10–15 phút; so sánh với mức nhiệt tiêu chuẩn (khoảng 50–60°C).

     2. Thay dầu mới đúng chủng loại: thường là dầu trợ lực gốc tổng hợp hoặc dầu theo khuyến nghị Hyundai.

     3. Tháo bơm kiểm tra bạc đạn, tra mỡ/lắp lại đúng tiêu chuẩn, nếu bạc đạn hỏng thì thay mới.

Hướng dẫn lắp đặt bơm trợ lực lái HD Trago HD320 cơ bản

1. Chuẩn bị dụng cụ và phụ tùng

   • Vòng đệm, seal mới (nếu đi kèm).

   • Bộ cờ-lê, tuốc-nơ-vít, lục giác phù hợp.

   • Dây đai dẫn động mới (nếu cần).

   • Dầu trợ lực phù hợp (theo khuyến nghị Hyundai).

2. Tháo bơm cũ và vệ sinh

   • Xả hết dầu trợ lực trong bình chứa.

   • Tháo dây đai dẫn động khỏi puli bơm.

   • Tháo ốc, bu-lông cố định bơm và ống dẫn dầu vào/ra.

   • Nhấc bơm cũ ra, dùng giẻ sạch lau khoang lắp, kiểm tra không có cặn bẩn.

3. Kiểm tra và chuẩn bị bơm mới

   • So sánh vị trí cổng dầu (IN/OUT) và kích thước với bơm cũ.

   • Lắp seal, vòng đệm mới vào cổng kết nối (nếu được tặng kèm).

   • Quay thử trục bằng tay để đảm bảo không kẹt, không kêu.

4. Gắn bơm mới lên động cơ

   • Đặt bơm vào vị trí khớp với giá đỡ, siết chặt bu-lông theo thứ tự chéo để tránh vênh.

   • Nối lại ống dầu vào cổng IN và OUT, siết đều tay để tránh rò rỉ.

   • Lắp dây đai mới hoặc sử dụng dây đai cũ (nếu còn tốt), điều chỉnh độ căng vừa phải:

     • Ấn giữa dây đai, độ võng khoảng 10–12 mm.

     • Đảm bảo puli bơm và puli động cơ thẳng hàng.

5. Đổ dầu và xả khí

   • Đổ dầu trợ lực mới vào bình chứa đến vạch MAX.

   • Khởi động máy, đánh vô lăng từ trái sang phải nhiều lần để bơm dầu vào hệ thống và đẩy hết không khí.

   • Quan sát mức dầu, châm thêm nếu xuống dưới vạch MIN.

6. Kiểm tra hoàn thiện

   • Dừng máy, kiểm tra kỹ các mối nối ống dầu và xung quanh bơm xem có rò rỉ không.

   • Khởi động lại, đánh lái nhẹ nhàng để kiểm tra độ êm, nghe tiếng kêu bất thường.

   • Kiểm tra lại độ căng dây đai sau vài vòng quay của động cơ, điều chỉnh nếu cần.

7. Hoàn thành và bảo dưỡng

   • Vệ sinh khu vực lắp đặt, đảm bảo không có vết dầu vương vãi.

   • Ghi nhớ thời điểm thay dầu và kiểm tra định kỳ (sau 40.000–50.000 km hoặc 2 năm).

Lưu ý bảo trì, bảo dưỡng